Զահրատ։ Միշտ Հայելիները

Հայելիին մէջ երբ նայիս

Զիս կանչէ անպայման

- ըսաւ Ագապին -

Որպէսզի

Հայելին երբ ճաթի

Կտորները հաւաքեմ -

Շատ բարեսիրտ աղջիկ է Ագապին

Միշտ ալ գեղեցիկ բառեր կը գտնէ

զիս շփացնելու համար 

ԶԱՀՐԱՏ 

ԴԴՈՒՄԻ ՀԱՄ (Բանաստեղծութիւններ), Արաս Հրատարակչութիւն, 2009 Ստամգուլ

Զահրատ։ Բառախաղ Մը

- Ապերախտ են սա մարդիկը -

ըսաւ կատուն -

Այսքան տարի է իրենց մուկերը կ'որսամ

Նորէն ալ

Ջերմուկ կ'ըսեն

Ջերկատու չեն ըսեր 

ԶԱՀՐԱՏ 

ԴԴՈՒՄԻ ՀԱՄ (Բանաստեղծութիւններ), Արաս Հրատարակչութիւն, 2009 Ստամգուլ

Զահրատ։ Հին Դրացիներ

Այլեւս հոս չեն բնակիր
- սիրուած անձեր չէին թաղին մէջ -
Չենք գիտեր ուր գացին

Չըլլալիք բան - - կարօտցանք զիրենք
Երանի նորէն հոս ըլլային
Ու մենք նորէն զիրենք չսիրէինք

ԶԱՀՐԱՏ
ԴԴՈՒՄԻ ՀԱՄ (Բանաստեղծութիւններ), Արաս Հրատարակչութիւն, 2009 Ստամգուլ


Old Neighbours

They are no longer here
— they were not liked in the neighbourhood —
We don't know where they went

It's incredible — we miss them
Wish they were here again
So we would not like them again.

Translated by Hratch Tchilingirian

Զահրատ։ Դդումի Համ

Ինչ համով հոտով աղջիկ է - ըսի -

Այո - ըսաւ - շատ կը սիրեմ

Ինչ համով հոտով աղջիկ է - ըսի -

Այո - ըսաւ - շատ կը սիրեմ

Ինչ համով հոտով աղջիկ է - ըսի -

Այո - ըսաւ - շատ կը սիրեմ

Բայց շատը դդումի համ կու տայ - ըսի -

Թող տայ - ըսաւ - դդումը շատ կը սիրեմ 

ԶԱՀՐԱՏ 

ԴԴՈՒՄԻ ՀԱՄ (Բանաստեղծութիւններ), Արաս Հրատարակչութիւն, 2009 Ստամգուլ

Second annual APP/ASA poetry writing competition

The Armenian Poetry Project and the Armenian Students Association, Inc. are proud to announce their second annual poetry writing competition. The competition is open to individuals with one or more parents with at least partial Armenian heritage

1. All residents of the U.S. and Canada are invited to submit an Armenian or English poem (Armenian preferred). 

2. All entries are to be sent to ArmenianPoetryProject@gmail.com with the subject heading of ASA/APP Poetry competition. Deadline is set for April 4, 2011

3. A maximum number of 1 submission per poet will be accepted.

4. The three age categories are: student (12-17); college age (18-22) and 23 years and older

5. Prizes in each of the categories are: US$50, $100 and $250.

6. Each poem must to be accompanied by the author’s full name, age, school name, sponsoring teacher’s telephone number, home address and telephone number. For the adult category, you can omit the school information.

Prizes will be announced the week of May 2, 2011.

The Armenian Poetry Project can be accessed at http://armenian-poetry.blogspot.com

Մարուշ Երամեան: ԲԻՒՐԵՂ [Բ.]

Ծանր ու թանձր կախուեցաւ դանդաղ


մութը լեռներէն
սեւ մշուշի պէս թափանցեց չորս կողմ
եւ հովին փողը սգահար ոռնաց
ողբաց հեռուէն շարժող մօտեցող
ճակատագիրը


Լռութիւն եղաւ


կամաց արթնցան ապրումներ աղօտ
եւ արթնցուցին լոյսէ խտիղով
ծայրամասերը յոյզերու հեռու
հրուած մոռցուած ուրացուած հեռու


եւ փսփսացին բառեր քաղցր հեզ
բառեր խարանող ու տաղող հրկէզ
յետոյ կանչեցին զօրեղ դիւթանքով
ապա … լռեցին կրկին աղմուկով


* * *


Բոպիկ ոտքերով
Բիւրեղ տիկինը կեցաւ հովին դէմ


Լոյսին դաշոյնը
դեռ չէր արիւնած երկնքին կուրծքը
եւ լեռները դեռ չէին ողողուած
ցաւովը անոր
երբ Տիկինն առաւ թիկնոցը ուսին
ու գնաց մատուռ






Աղօթե՞լ
միայն Աստղիկին ահեղ


ծունկի՞ գալ
միայն Անահիտին դէմ
ու սիրտը դնել ոտքերուն ոսկի
եւ երկրպագել Վահագնին վայրագ
* * *


Լոյս մը հեռուէն
(լոյսերը միշտ հեռու իրմէ
իրը՝ ներսէն)
ափէն մինչեւ աչքին ճամբուն
պէս հարազատ ուղին մատրան


եւ ծնկաչոք խորանին դէմ
ցաւի    սուգի
յամառօրէն խլրտացող     յառնող սէրի


սպասումը անսովորին
-թէեւ անյոյս -
եւ մութին մէջ մերթ տատանող
կանչը լոյսին
ձեռքը առին
ու զինք մինչեւ
խորխորատին ափը տարին


* * *


Խորանին տակ      խաչին առջեւ
մութը թանձր
կը թրթռայ հաստ լարի պէս
կ՛արթնցնէ բնութիւնը իր թմբիրէն
թափ կու տայ եւ թափ կ՛առնէ
կը ներհիւսէ փոթորիկի մէջ անձայն
ու կ՛արարէ կրկնակ հիւսակ մը շքեղ


կը չքանան գիշերները դառնութեան




Յետոյ յանկարծ
բիւրեղացման այդ պահուն
խաչափայտէն կ՛իյնայ կտոր մը լուսէ
կ՛օրհնէ զիրենք
ու կը բաժնէ վերջնապէս






Մարուշ Երամեան, Հոկտեմբեր 2007

Մարուշ Երամեան: ԲԻՒՐԵՂ [Ա.]

ԲԻՒՐԵՂ[1]


Ա.


Անունդ կ՛իյնայ
վաղ աշնան տերեւի նազանքով
ու կը կորսուի
դառնալու պարարտ հողը ծնունդիս


Պիտի չծնէի       ոչ     եթէ չըլլար նախ անապատը
յետոյ ծովը
եւ անոնց ներհիւսումի կէտին
դուն
Բիւրեղ Տիկին


Չկաս մատեաններու մէջ կարեւոր
բայց գտայ քեզ
եւ քու մէջէդ է որ դիտեցի
թափառող եսս


* * *


Բիւրեղ Տիկին
Հացեւանի պարարտ հողին մէջ մոռցուած
առեղծուած կը մտմտաս
կը լուծես
անծանօթ ես
ոչ ոք եկաւ վարագոյրներդ բանալ
եւ օրերուն քօղը կեանքէդ վերցնել
անուն մը չես       գաղտնիք ես


գեղեցկագոյն իրերու մէջ թակարդուած
շղարշներով վիրակապուած
եւ ժպիտով ծարիրուած
կը սպասես


իսկ օրերը
բոյրի բխրուն սրուակի պէս կը կոտրին
տարտղնելով զգլխանքը անծանօթին


կաթիլ մը դեռ կը յամենայ
բոյնին կառչած


ցերեկներուդ մէջ մթագին
քնքշութիւնդ որպէս փարոս հեռակայ
անորոշի տարածքներուն թափառական
ուղեւորներ կը կանչէ


* * *


Գիշերներուդ վարագոյրները չբացիր
նաժիշտներն իսկ մօտ չթողիր սնարիդ
մինակութիւնն էր քու միակ հոմանիդ
մինչեւ այն օրը դժխեմ
երբ նայուածքիդ մէջ ծորեցաւ
լաւան Կայսրին
բոցակրակ աչքերէն


Պիտի գար ան
քու ոտքերուդ փռելու սէր մը ամբարիշտ


կայսերական հմայքներով շղարշելու
ցանկութիւններն իր անուղի


սպասելու որ երթայիր նազանքով
ու բանայիր առագաստդ
գորգի պէս իր ոտքերուն


ճամբան հեռու էր սակայն
իսկ անցաբառն անծանօթ


արծիւն անգամ թեւաբախումով հսկայ
անցաբառը չէր բերած


իսկ դուն ովկիան փոթորկայոյզ
ոչ անջրդի ծարաւ տարածք


առագաստներ բացող մրրիկ
եւ ոչ թռչուն վանդակապատ


դուն լուռ ճաճանչ
թաքնուած լոյս




Մարուշ Երամեան


[1] Սիւնեաց նահանգի Հացունեաց գաւառի այրի տիրուհին, որ իշխած է 620-ական թուականներուն, Հերակլէս Կայսրի Պարսկաստան արշաւանքներու շրջանին, որոնք կատարուած էին փրկելու համար Քրիստոսի գերի տարուած խաչափայտը։

Սոնա Վան։ Կենսագրություն

Պապս… 
քահանա էր


նա 
Աստծուն
հավատում էր
առավոտյան
ժամը իննից
մինչեւ
երեկոյան
ժամը վեցը


իսկ վեցից հետո՝
հանգստանում էր


հայրս…
ֆիզիկոս էր


նա
իննից վեցը հերքուն էր
Աստծուն
իսկ վեցից հետո
գաղտնի
հավատում


հորաքույրս
բոլոր
սիրային
նամակները իր
պահում էր
մաշված
Ավետարանում
հայտնությունների
հերթականությամբ
նա
ընթերցում էր
Աստծո խոսքը
եւ նամակները
դեմքի
միեւնույն
արտահայտությամբ
եւ
երկուսին էլ
նա
հավատում էր
միայն… կիսով չափ


հենվելով
նրա
ստեղծվածային
ժպիտի վրա
(բանալու անցքից)
դժվար էր ասել
թե
հորաքույրս
ու՞մ էր նախընտրում
փրկության
համար… այդ օրը


մայրս
(քիչ էր մնացել
որ մոռանայի)
ժամանակ չուներ
հավատալու
կամ
չհավատալու
նա միշտ զբաղված էր
ոչնչից
ինչ-որ բան
արարելով
մայրս միշտ լուռ էր
ես…


ժառանգել եմ պապիս
ցերեկհավատությունը
հորս իրիկնահավատությունը
հորաքրոջս ժպիտը
եւ մորս ձեռքերը


***


ֆիցիկոս հայրս
լուրջ հավատում էր
Քրիստոսի
փարախում ծնված լինելու
պատմությանը


հայրս ասում էր
որ
սովորաբար
ճիշտ են դուրս գալիս
անհեթեթ թվացող
պատմութիւնները
քանզի ոչ մեկը
(հայրս ասում էր)
իրեն թույլ չէր տա


այն հորինելու
կարեկցանքով էր
հայրս միշտ խոսում
Հովսեփի մասին
ֆիզիկոս հայրս
հրաշքների էր
հավատում նաեւ


մայրս
հրա՜շք էր




AUTOBIOGRAPHY

My grandfather 
was a minister,
He believed in 
God from 9 to 6.
At night he 
would rest.

My father was 
a physicist. From 
9 to 6 he ignored 
God. After 6 
he secretly believed.

My aunt kept all 
her love letters
in her Bible. And 
read them both with 
the same rapt look.
Watching her through 
the keyhole I couldn't 
tell which rememption 
she preferred.

I almost forgot 
to mention my mother.
She was too busy 
to believe or not.
She was too busy 
making things, baking 
all day long.

My father, the physicist 
believed in Christ's 
manger birth. He said 
most ridiculous stories 
were true because
no one would make up 
such stuff. He also 
believed in miracles,
For instance Mother.

Father always said 
she was a miracle and 
had made us all from dough.

by Sona Van
This excerpt translated by Diana Der-Hovanessian


Contemporary Armenian Poetry, Edited by Diana Der-Hovanessian. Published by The Writer's Union Publishing house, Yerevan 2006.

Եղիա Տէմիրճիպաշեանի տապանագարը

Photo courtesy of Garen Kazanc

ԹՈՆԴՐԱԿ: [Ոչինչ չի մնացել ասելու]

Ոչինչ չի մնացել ասելու,

որն ինձ պահի ոտքի վրա,

ոչինչ չի մնացել,

բացի

իմ ձայնից,

իմ չարտասանված բառից,

որ թփրտում է

Քո շրթունքներին...

ԹՈՆԴՐԱԿ, ՆԱՐԳԻԶՆԵՐ ՆԱՐԳԻԶԻՆ շարգէն 

ԹՈՆԴՐԱԿ: [Իմ շուրթերին քո Անունն է]

Իմ շուրթերին քո Անունն է,

բայց քո Անունը Դու չես,

ուրիշն է,

օտարը.

մեզ բաժանում է ընդամենը

մի լեզու,

մի բառ,

որ ղողանջում է ծաղկի կենտրոնում

և Անուն չունի...

ԹՈՆԴՐԱԿ, ՆԱՐԳԻԶՆԵՐ ՆԱՐԳԻԶԻՆ  շարգէն

Introducing our new intern Garen Kazanc

Կը ներկայացնենք մեր աշակերտ-օգնականը՝ Կարէն Գազանչ

Ծնած է Փարիզ Նոյեմբեր 4, 1988ին: Ընտանիքը գաղթած է Պոլիսէն Փարիզ 1980-ական տարիներու ընթացքին: Փոխադրուած են Լոս Անճելէսի Մոնթոպելլօ թաղամասը  1989ին: Յաճախած է մօտակայ Մեսրոպեան Ազգային Վարժարանը ու աւարտած  2006ին: Այժմ պիտի վերսկսի իր ուսումը Cal State University of Los Angeles:

Բանաստեղծութեան հետաքրքրութիւնը պաշարեց երբ յաճախեց Մեսրոպեան ու շահած է Presidential Award for Armenian Literature-ի պարգեւատրումը: Կը գրէ բանաստեղծութիւններ թէ Անգլերէն եւ թէ Հայերէն: Ան կը սիրէ նաեւ զանազան Հայ բանաստեղծներ ու գրողներ օրինակ՝ Շահան Շահնուր, Մկիրտիչ Պեշիգդաշլեան, Երուխան, Լեւոն Շանթ, Ռուբեն Սեւակ, Զահրատ, Ռոպեր Հատտեճեան, եւ ուրիշներ:

The Armenian Poetry Project is happy to announce its first intern. Garen Kazanc was born in Paris into a family originally from Constantinople. The family moved to Los Angeles where he attended the Mesrobian school, graduating in 2006. He will continue his education at Cal State University, Los Angeles.

Garen received the Presidential Award for Armenian Literature while attending Mesrobian and writes poems in Armenian and English. Among his favorite poems are Chahan Chahnour, Mgrditch Beshigtashlian, Yeroukhan, Levon Chant, Roupen Sevak, Zahrad and Robert Haddejian.

ԹՈՆԴՐԱԿ: [Սրտիս մեջ]

ՆԱՐԳԻԶՆԵՐ ՆԱՐԳԻԶԻՆ  

                                           Նարգիզ Քարիմյանին

Սրտիս մեջ

մլավող կատվահետքեր են…

Կոկորդիս մեջ

ձկնափշերի պես խրված բաղաձայներ...

Մի կին

սանրվում է աչքերիս մեջ…

ԹՈՆԴՐԱԿ

Սարգիս Ք. Խաչերեան։ ԾԱՂՐԱՆԿԱՐ

Ձորը խոր շունչ մը կ՛առնէ
Լեռ կ՛ըլլայ

Լոյսը իր աչքերը կը փակէ
Մութ կ՛ըլլայ

Խենթը կը սկսի բարձր ձայնով մտածել
Բանաստեղծ կ՛ըլլայ

Այս բանաստեղծութիւնը փորձէ գծել
Լաւ ծաղրանկար մը կ՛ըլլայ

Սարգիս Ք. Խաչերեան։ ԱՆՔՈՒՆ

Անքուն կօշկակարը
Գլուխը բարձին
Բոպիկ ոտքեր կը համրէ
Մտովին

Անքուն ծաղկավաճառը
Գլուխը բարձին
Տօնական օրեր կը համրէ
Մտովին

Անքուն քննադատը
Գլուխը բարձին
Բանաստեղծէ մը մէջբերումներ կը կատարէ
Բարձրաձայն 

Սարգիս Ք. Խաչերեան։ Չմեռ

Ձմեռը այս տարի
Շատ ծանր անցաւ
Ցուրտը առանց նախաբանի
Կրծեց մեր ամբողջ
Ջերմութիւնը

Բայց ինչու մեր քիմքերուն
Գարնան համն է տակաւին


ԵՐԹ Սուրիահայ Տարեգիրք, Թիւ 3

ԳԷՈՐԳ ԿԱՐԱՊԵՏԵԱՆ: Ե Ր Ա Զ ...

Այս գիշեր ես նորէն քեզ տեսայ ծովափին՝

Վարսերուդ ջրվէժին օրօրով նազելի.
Դուն հեռուն հորիզոնն ու երկինքը մթին
Դիտելով՝ կուլայիր՝ անհետ սէրդ անցեալի...

Բաժանման օրէն վերջ՝ գիտէիր ալ հիմա
Թէ որքա՜ն աւելի կ՛ըղձայիր այն տղան՝
Որ անդարձ հեռացաւ ու շրթանցը վրայ
Երկու բառ ունէր լոկ.- «Պիտ՛ սիրեմ յաւիտեան...»:

Ու զղջումը տակաւ՝ անիրաւ ու անգութ
Քու սիրոյդ՝ կը զարնէր սիրտդ հիմա խութէ-խութ...
Ծովուն պէս ալեկոծ քու հոգիդ ալ թախծոտ՝
Կ՛ուզէր թե՛ւ ունենալ ու թռչի՜լ սիրոյդ մօտ...

Ա՛լ յոգնած էիր դուն ու գիշերն էր շա՜տ ուշ.
Քալեցիր ծովափէն խոհերով քաղցրայուշ...
Ուզեցի հծծել թէ քեզ տեսա՜ծ ու ներա՜ծ
Էի ես... Չկայի՜ր... ու աչքերս էին թաց...

Այս գիշեր ես նորէն քեզ տեսայ ծովափին՝
Վարսերուդ ջրվէժին օրօրով նազելի...
Դուն հեռուն հորիզոնն ու երկինքը մթին
Դիտելով՝ կուլայիր՝ ո՜վ իմ սէր անցեալի...:

Lory Bedikian wins Levine Prize in Poetry

Congratulations to LORY BEDIKIAN


Lola Koundakjian
Armenian Poetry Project